Là một quốc gia rộng lớn với sự đa dạng văn hóa, nên ngày Lễ Giáng sinh ở Mỹ cũng mang nhiều màu sắc độc đáo riêng của riêng mình. Nói đến mùa Lễ hội trên “xứ sở cờ hoa” thì không thể không nhắc tới Lễ Giáng sinh huyền ảo nhiệm màu, đẹp lung linh với những sắc đèn tưng bừng rực rỡ.
NGUỒN GỐC LỄ GIÁNG SINH Ở MỸ
Lễ Giáng sinh (còn được gọi là lễ Thiên Chúa giáng sinh, Noel, Christmas) là một ngày lễ kỷ niệm Chúa Giê-su sinh ra đời, theo phần lớn các tín hữu Kitô giáo. Họ tin là Chúa Giêsu được sinh tại Bethlehem (Bêlem) thuộc xứ Judea (Giuđêa) nước Do Thái (ngày nay là một thành phố của Palestine), lúc bấy giờ thuộc Đế quốc La Mã, khoảng giữa năm 7 TCN và năm 2.
Ngày lễ được cử hành chính thức vào ngày 25/12 nhưng thường được mừng từ tối ngày 24/12 bởi theo lịch Do Thái, thời điểm tính bắt đầu một ngày là lúc hoàng hôn chứ không phải nửa đêm. Lễ chính thức ngày 25/12 được gọi là “lễ chính ngày”, còn lễ đêm 24/12 gọi là “lễ vọng” và thường thu hút nhiều người tham dự hơn. Nhiều giáo hội Chính Thống giáo Đông phương như ở Nga, Gruzia vẫn sử dụng lịch Julius để định ngày này, cho nên lễ Giáng sinh của họ ứng với ngày 7/1 theo lịch Gregory.
Nguyên thủy, Lễ Giáng sinh là của những người theo đạo Kitô giáo, nhằm kỷ niệm ngày sinh ra của người lãnh đạo tôn giáo mình, người mà họ cho là Thiên Chúa xuống thế làm người. Nhưng dần dần, theo thời gian và qua các lễ hội của phương Tây, người ta tổ chức lễ Giáng sinh ngày càng linh đình. Kết quả là bây giờ, Lễ Giáng sinh được xem là một ngày lễ quốc tế.
Từ khoảng năm 1840, Lễ Giáng sinh đã trở nên phổ biến hơn. Và ở Mỹ, ngày 25/12 cũng đã được công bố là một ngày lễ liên bang tại Mỹ vào năm 1870. Kể từ đó, ngày Giáng sinh đã trở thành một ngày lễ đều đặn và ngày càng quan trọng hơn ở “xứ sở cờ hoa”.
Ý NGHĨA LỄ GIÁNG SINH
Ngoài ý nghĩa theo đạo Thiên Chúa, Noel là một ngày lễ gia đình, một ngày đặc quyền để tụ tập quây quần mọi người, mọi thế hệ trong gia đình. Lễ này dưới mọi hình thức được biểu lộ, tạo những kỷ niệm chung và duy trì tình cảm giữa mọi người trong gia đình. Mỗi người tìm được, bằng cách thức riêng của mình, để tạo dựng mối liên hệ: chia sẻ với nhau một bữa ăn chung, một đêm không ngủ, nghe thuật lại một câu chuyện, quây quần bên cạnh cây thông Noël…
Với vị thế ngày càng lớn lao của trẻ con trong gia đình, ngày lễ Giáng sinh trở thành một buổi lễ của trẻ em: Một đêm thần diệu mà hầu như tất cả mọi ước nguyện trẻ con được thành sự thật trong sự sung sướng của những người lớn.
Ngày lễ Giáng sinh cũng là một thông điệp của hoà bình: “Vinh danh Thượng Đế trên cao – Bình an cho người dưới thế” – đây là câu được hát bởi những thiên thần báo tin sự xuất hiện của vị cứu thế và Noel cũng là ngày người ta chia sẻ với những ai bị bỏ rơi, bị cô đơn, bệnh hoạn, già yếu…
NHỮNG BIỂU TƯỢNG CHÍNH CỦA LỄ GIÁNG SINH Ở MỸ
Nói đến Giáng sinh người ta thường nghĩ ngay đến cây thông Noel, dây tầm gửi, những chiếc tất xinh xắn, những chiếc thiệp trang nhã, bàn tiệc sung túc với Gà Tây nhồi béo ú và cả những giai điệu rộn vang của những bài ca ngân vang khắp các con phố lung linh trong ánh đèn với đủ loại màu sắc,… Tất cả tạo nên một ấn tượng khó quên trong lòng du khách lần đầu du lịch Mỹ trong lễ Giáng sinh.
Vòng lá mùa vọng
Lá mùa vọng làm bằng những cành lá xanh mướt, được kết thành vòng tròn. Thường được đặt trên bàn hoặc treo lên cao để tất cả mọi người đều trông thấy. Trên vòng lá đặt 4 cây nến. Màu xanh của vòng lá mùa vọng có ý nghĩa là màu xanh hy vọng. Vòng tròn tượng trưng cho tình yêu vĩnh hằng của Chúa đối với con người. 4 cây nến bao gồm 3 cây màu tím – màu của Mùa Vọng, cây thứ 4 là màu hồng, là màu của Chúa Nhật thứ Ba mùa Vọng, hay còn gọi là Chúa Nhật Vui mừng.
Hang đá và máng cỏ
Vào mùa Giáng sinh, một máng cỏ được đặt trong hang đá (có thể làm bằng gỗ, giấy), được dựng lên trong nhà hay ngoài trời, với các hình tượng Giê-su, Maria, Thánh Giu-se, xung quanh là các thiên sứ, mục đồng cùng các gia súc như bò, lừa để kể lại sự tích Chúa ra đời trong máng cỏ. Bên trên thường có gắn một ngôi sao, biểu trưng cho ngôi sao đã dẫn đường cho các nhà chiêm tinh đến diện kiến Chúa Giáng sinh.
Cây thông Noel
Có xuất xứ từ Đức ở thế kỷ 16. Hình ảnh cây thông Noel phổ biến khắp mọi nơi trên thế giới. Mọi người cùng nắm tay nhau, nhảy múa hát ca, chơi các trò chơi dân gian quanh cây thông được trang trí lung linh, rực rỡ sắc màu vào ngày lễ giáng sinh. Cây thông được xem là biểu trưng của niềm hy vọng, sức sống mới, và điều may mắn trong lễ đón chào năm mới.
Ông già Noel
Ông già Noel, còn gọi là ông già Giáng sinh, hay là ông già Tuyết (theo cách gọi tại Nga), là nhân vật đóng vai trò như là một nhân tố gắn liền với mùa Lễ Giáng sinh, giống như cây thông Noel. Nhiều ý kiến cho rằng ông già Noel chính là hiện thân của Thánh Nicolas – một vị thánh nổi tiếng bởi lòng nhân hậu vô biên.
Hình ảnh tiêu biểu của ông già Noel là một ông già to béo mặc bộ đồ màu đỏ viền trắng, thắt lưng da đen, đội chiếc nón đỏ với chòm râu dài trắng, bộ mặt hóm hỉnh, tiếng cười “hô hô hô” và di chuyển bằng chiếc xe trượt băng tuần lộc.
Dây tầm gửi
Dây tầm gửi cũng là một trong những biểu tượng Giáng sinh của người Mỹ. Sở dĩ, loài cây này được tôn vinh trong ngày lễ trọng của họ là vì, nó là loài cây mặc dù không có rễ vẫn xanh tươi suốt trong những ngày đông giá rét. Vì vậy, họ tin rằng loài cây này có quyền năng kỳ diệu có thể giải độc và trừ tà ma. Đây cũng là loài cây biểu trưng cho hòa bình theo truyền thuyến Roma. Do đó, người ta treo dây tầm gửi trước nhà như một sự hiếu khách.
Thiệp Giáng sinh
Giáng sinh là dịp để mọi người gửi đến bạn bè, người thân những tình cảm chân thành. Do đó, thiệp Giáng sinh cũng là một trong những món đồ không thể thiếu vào dịp này. Tấm thiệp Giáng sinh đầu tiên được tạo ra từ năm 1843 với giá gần 6 bảng Anh. Tuy nhiên, nhờ công nghệ in ấn phát triển, thiệp Giáng sinh có giá ngày càng thấp, và phong tục gửi thiệp Giáng sinh cho nhau vào ngày lễ này đang ngày càng trở nên phổ biến đối với người Châu Âu nói chung và người Mỹ nói riêng.
Quà Giáng sinh
Những món quà biểu lộ tình yêu của mọi người với gia đình và bè bạn. Đối với một số người, những món quà Giáng Sinh còn có một ý nghĩa tín ngưỡng sâu sắc. Đó là lễ kỷ niệm ngày sinh của Giê-su, món quà mà Thiên Chúa đã ban tặng cho con người.
Khi Giê-su cất tiếng khóc chào đời tại Bethlehem trong một cái máng cỏ, ba nhà thông thái (hay nhà chiêm tinh, theo truyền thống cũng là ba vị vua) từ phương Đông đã đến để bày tỏ sự thành kính của mình. Họ mang đến ba món quà quý giá, đó là vàng, nhũ hương và mộc dược. Vàng có ý nói Giêsu là vua, nhũ hương để tuyên xưng Giêsu là Thiên Chúa và mộc dược tiên báo cuộc khổ nạn và sự chết của Giêsu để cứu chuộc nhân loại.
Ba vị vua rất giàu có nhưng những người dân nghèo hầu như chẳng có tài sản cũng mang đến bất cứ những gì họ có thể để tỏ lòng thành kính với Chúa Hài đồng. Những người chăn cừu tặng Giêsu hoa quả và những món đồ chơi nhỏ do chính họ tạo ra.
Theo truyền thuyết xưa, Ông già Noel thường cưỡi xe tuần lộc trên trời, đến nhà có cây thông Giáng sinh và leo qua ống khói để đem đến những món quà cho các em nhỏ đang ngủ và thường để quà trong những chiếc bít tất (vớ).
Bài hát Giáng sinh
Các ca khúc Giáng sinh cũng là một trong những biểu tượng không thể thiếu vào dịp này. Những giai điệu vui nhộn của bài hát Jingle Bell hay bài Silent Night, Holy Night là dấu hiệu rõ ràng và kích thích nhất đối với cả người dân và du khách báo hiệu một mùa Giáng sinh nữa lại đến. Những giai điệu rộn ràng, vui tươi của nó khiến lòng người hân hoan, đất trời rạng rỡ mặc cho mùa đông rét buốt.
CÁC HOẠT ĐỘNG TRONG LỄ GIÁNG SINH CỦA NGƯỜI MỸ
Trang trí
Ở Mỹ, Lễ Giáng sinh là một trong những ngày lễ quan trọng, nên mọi người đều tất bật chuẩn bị trang trí trước khi đến lễ cả tuần.
Trước khi ngày lễ diễn ra thì họ đã trang trí các khu vườn cũng như ngôi nhà của mình bằng các đèn chiếu sáng, cây thông Noel và rất nhiều thứ khác nữa.
Nói về việc trang trí cây thông Noel, người Mỹ có một phong tục rất kỳ lạ đó là dùng bỏng ngô làm vật trang trí. Nếu những cây thông Noel bắt nguồn từ Đức vào thế kỷ XVI, thì việc trang trí bằng bỏng ngô lại bắt nguồn từ nước Mỹ. Trang trí Giáng sinh phụ thuộc vào sự sáng tạo của mỗi người, nhưng người ta thường trang trí cây thông Noel, vòng nguyệt quế bằng các loại trái cây, các loại hạt, bỏng ngô… Việc dùng bỏng ngô, một món ăn nhẹ trong các rạp chiếu phim, để trang trí cây thông Noel đã khiến nhiều người khó hiểu.
Chuẩn bị các sự kiện đặc biệt
Tất cả các nhà thờ, trường học và các trung tâm cộng đồng đều chuẩn bị các sự kiện đặc biệt. Từ việc trang trí bằng những cây thông Giáng sinh cho các khu phố cũng như khu trung tâm mua sắm. Ngoài ra, họ còn chuẩn bị và lên kế hoạch cho buổi hòa nhạc cộng đồng.
Tại đây sẽ có rất nhiều các vở kịch cũng như các bài hát cho Giáng sinh sẽ được trình diễn. Đối với những người nghèo hay vô gia cư cũng sẽ có nhóm từ thiện chuẩn bị cho những bữa ăn, cùng chỗ ở. Vào ngày này thì sẽ đóng cửa các văn phòng của Chính phủ, các doanh nghiệp, tổ chức cũng như các trường học.
Treo Tất Noel
Được bắt nguồn từ một truyền thuyết của người Hà Lan, tuy nhiên, hầu hết các em nhỏ nước Mỹ cũng đều tin rằng, chúng sẽ được nhận quà của ông già Noel thông qua chiếc tất được treo ở cuối giường.
Truyền thuyết kể rằng, vì thương cho gia đình lão nông dân không có tiền làm của hồi môn cho ba cô con gái, ông đã thả 3 đồng tiền xu bằng vàng thông qua ống khói để gửi tặng họ, những đồng xu đã theo ống khói rơi xuống những chiếc tất đang được hong bên cạnh lò sưởi. Từ đó, người ta treo tất bên lò sưởi hoặc cuối giường để mong được nhận quà của ông già Noel.
Giấu dưa chuột muối trong cây thông
Vào ngày lễ Giáng sinh, nhiều người Mỹ đã đặt những quả dưa chuột muối vào trong cây thông Noel. Truyền thống này không biết được bắt nguồn từ đâu và từ khi nào, nhưng khi đứa trẻ đầu tiên tìm ra quả dưa được giấu bên trong cây thông, chúng sẽ được nhận thêm một món quà.
Trang web Why Christmas đã chia sẻ hai câu chuyện liên quan đến nguồn gốc về truyền thống này. Câu chuyện thứ nhất kể rằng, trước kia, hai cậu bé đã bị một chủ nhà trọ độc ác giết hại và bỏ xác vào thùng dưa chuột muối. Tuy nhiên, khi Thánh Nicholas đi qua, hai cậu bé bỗng hồi sinh một cách kỳ lạ.
Một giả thiết khác lại cho rằng, truyền thống này bắt nguồn từ câu chuyện xảy ra trong cuộc Nội chiến tại Mỹ. Khi đó, một người lính gốc Đức bị cầm tù, trước khi chết, anh ta đã xin một quả dưa chuột muối. Một người cai ngục thương hại nên đã mang đến cho anh ta. Tuy nhiên, sau khi ăn xong, anh ta thoát chết một cách kỳ diệu.
Tuy không biết tính xác thực của hai câu chuyện cũng như nguồn gốc của truyền thống này, nhưng phong tục được cho là kỳ lạ này đã tồn tại nhiều năm nay ở Mỹ.
Ăn uống
Vào ngày Lễ Giáng sinh thường thì người Mỹ sẽ tổ chức bữa ăn đặc biệt cho cả gia đình. Tuy nhiên, mỗi tiểu bang tại Mỹ đều có truyền thống đón lễ của riêng mình. Dịp lễ này là lúc thể hiện bản sắc ẩm thực với những món ăn đặc biệt và hấp dẫn. Trong bữa này phải có các thực phẩm dành riêng cho lễ hội. Gà tây là một món đặc trưng dịp Noel. Món ăn này cũng là món ăn phổ biến trong ngày lễ Tạ Ơn. Món gà tây vốn dĩ là món ăn của giới thượng lưu Mỹ vào những năm cuối thế kỷ XIX. Cùng với đó, trên bàn tiệc của họ còn có món sườn Prime; xốt quả mọng, bí và đậu xanh; các loại bánh gồm bánh táo nướng (Iowa), bánh quy gừng (Delaware), bánh cà rốt, bánh patee thịt băm và bánh trái cây…
Đặc biệt, trong ngày Lễ Giáng sinh ở Mỹ không thể thiếu Cocktail trứng Eggnog. Thức uống độc đáo này ra đời ở Anh vào thế kỷ XVII, khi ấy là loại thức uống dành riêng cho giới thượng lưu. Đến thế kỷ XIX, Eggnog du nhập vào Châu Mỹ, được biến tấu với rượu, trở thành thức uống phổ biến ở châu lục này, nhất là vào dịp Giáng sinh.
Eggnog là hỗn hợp từ lòng đỏ trứng trộn với đường, sữa, có hoặc không kem, kèm thêm một loại rượu yêu thích như Rhum, Whisky, hay Sherry… Loại thức uống vừa bổ dưỡng, vừa ấm bụng như Eggnog rất phù hợp với thời tiết mùa Đông lạnh lẽo như đêm Giáng sinh ở Mỹ.
Những ông già Noel say xỉn
Nguồn gốc những ông già Noel say xỉn được cho là bắt nguồn từ chương trình nghệ thuật tại Đan Mạch những năm 70 của thế kỷ XX, sau đó du nhập vào San Francisco và trở thành một phần trong truyền thống Giáng sinh tại Mỹ.
Người ta cũng cho rằng, SantaCon – sự kiện những ông già Noel say xỉn được bắt nguồn từ sự kiện Santarchy ở thành phố San Francisco vào năm 1994. Mục đích ban đầu của sự kiện này không phải để say xỉn mà là một hình thức kịch đường phố, phản đối chủ nghĩa tiêu dùng của người Mỹ vào mùa Giáng sinh. Lễ hội những năm sau đó lan rộng sang Portland, Los Angeles và đến New York vào năm 1998. Hơn 200 ông già Noel đã tuần hành dọc theo Đại lộ 5, Manhattan trong những bộ quần áo giá chỉ 12USD và hát thánh ca.
Qua nhiều năm, Santarchy nhanh chóng biến thể thành SantaCon. Lễ hội này bắt đầu tự định hình những văn hóa riêng của mình. Các nhân vật tổ chức sự kiện trong và ngoài nước Mỹ biến sự kiện thành một cuộc “marathon” từ quán bar này sang quán bar khác.
Sự kiện SantaCon lớn nhất tại New York được quảng cáo là một sự kiện từ thiện. Theo Newsweek, ban tổ chức yêu cầu những người tham gia quyên góp và thu được hơn 400.000 USD. Số tiền này được gửi đến các tổ chức từ thiện của thành phố như City Harvest, The Secret Sandy Claus Project và The Food Bank for New York City.
Đốt lửa Giáng sinh dọc sông Mississippi
Truyền thống này xuất hiện tại bang Louisiana, miền Nam nước Mỹ. Ngọn lửa đốt từ đống củi hình cây thông Noel đặt ngay bên cạnh dòng sông Mississipi.
Theo Insider, truyền thống này do những người Canada gốc Pháp tại Louisiana khởi tạo nên. Họ cho rằng, ngọn lửa sẽ giúp những ông già Noel tìm thấy đường đi trong bóng tối. Truyền thống này cũng giúp người dân bang Louisiana có một đêm Giáng sinh bình dị và ấm áp.
Nếu du khách là người yêu thích không khí vui tươi, rộn ràng thì còn chờ không book Tour Mỹ vào dịp Giáng sinh này. Với không gian ngập tràn ánh đèn neon nhiều màu sắc, không khí giá rét và cả âm nhạc rộn vang, chắc hẳn Giáng sinh ở “xứ sở cờ hoa” sẽ mang đến cho du khách một kỳ nghỉ khó quên hơn hết.
